Een zoet witbrood dat met Pasen, Pinksteren en kerst in Noord-Holland wordt gegeten, vooral rond Amsterdam en in de Zaanstreek: dat is de duivekater (ook wel bekend als deuvekater). Een feest op de broodplank – vers, maar liever nog een paar dagen oud. Pas dan komt de smaak volgens de kenners echt tot zijn recht.

Zoals het een streekgerecht betaamt, heeft de duivekater een lange historie. Waarschijnlijk werd de basis zo’n tweeduizend jaar geleden al gelegd. De Germanen brachten middenin de winter offers aan de goden om hen gunstig te stemmen, onder meer in de vorm van geslachte dieren. Later werden er alleen nog botten geofferd en uiteindelijk ging men over op offerbrood in de vorm van beenderen. Met een beetje fantasie zie je in de huidige duivekater – langwerpig met knobbels aan de uiteinden – nog steeds de vorm van een bot met vlees eraan.

De duivekater is een zoet wit vloerbrood, wat wil zeggen dat het op de stenen vloer van de oven of op een bakplaat wordt gebakken en dus niet in een bakvorm. Van oudsher brachten bakkers hun eigen decoraties aan door het brood met een mes of schaar in te snijden of knippen. Zo kon iedereen zien wie het brood had gebakken. Nog steeds wordt de duivekater voorzien van decoraties, die soms ook nog iets zeggen over de herkomst van het brood.

Het originele recept voor de duivekater is volgens diverse bakkers een geheim, maar een aantal basisingrediënten staat vast. Dat zijn bloem, boter, suiker, gist en citroenschil. Er zijn dan ook verschillende recepten én soorten duivekaters. Hoewel veel mensen hun brood het liefst kraakvers eten, geldt dat niet voor de duivekater. Die zou juist lekkerder worden als je ’m een paar dagen na het bakken pas opeet. Je serveert het brood traditioneel in dunne plakken met een lik boter erop.  

Heb je de smaak van luxe brood te pakken? Probeer dan ook eens deze luxe vlechtbroodjes of dit plukbrood met zaden en pitten!